محل تبلیغات شما

anadilimiz=varlığımız




خیامین رباعیلرینین تورکو ترجمه سی  کی بیر گروه ادبیاتچی فیلسوف و دیلچی طرفینده‌ن ترجمه اولموشدور. جراتله دییه بیله‌ره‌م کی خیامین فارسی شعرلری قه‌ده‌ر گوزه‌لدی. 



بیرا‌لیمدهقه‌ده‌ح، بیرینده قران،

گاه حاراماینسانام، گاه حالال اینسان.

فیروزهقوببه‌نین اتگینده مه‌ن

نهموطلق کافیرم، نه ده موسلمان.


خبریماولمادان مه‌نی یاراتدی،

دونیاداگون گونده‌ن حئیرتیم آرتدی.

گه‌لیشین،گئدیشین سببینی مه‌ن

بیلمه‌ده‌ن،عؤمرومو هئچلییه آتدی.


و

بوتون شعرلری آشاغیداکی فایل لاردا دانلود ائت


داغلار داغیمدیر گه‌ل آی2

غم اویناغیمدیر گه‌ل آی2

دیندیرمه قان آغلارام

یامان چاغیمدی گه‌ل آی2

 

حالیم یاماندیر گه‌ل آی

کویلوم دوماندیر گه‌ل آی

گه‌ل احوال آل حالیمنان

یآمان آماندیر گه‌ل آی

 

دونیا یالاندیر گه‌ل آی

ده‌رده سالاندیر گه‌ل آی

الینی آلدین الیمده‌ن

یاریم آماندیر گه‌ل آی

 

داغلار آیاغی داغلار

ائلله‌ر اوجاغی داغلار

سیزی خزان ساراتمیش

منی یار داغی داغلار

حمید قاشقایی بولبولو



چیخیسان داغه دئییرسن سه‌نی  طوفان آپارا؟

آچیسان داغلی سینه‌مده‌ن یارامی قان آپارا؟

او نازیینان کی چیخیرسان بئله سن سال‌باغیرا(کوه مرمر)

قورخورام خان چوبانین سارا سینی  خان آپارا

جیرانیم بو دره‌له‌ر قوردولا قافلان دولودور

حئیفدیر سه‌ن کیمی بیر جیرانی قافلان آپارا

مارالیم گوزده‌ن ایتیب یاللاری آشماخدی خطر

مارالین قیسمتددیر قلبینی آسلان آپارا

بئش ناماز قیلماغیما باخما گوزلله‌ر گوزه‌لی

بیر باخیشدیر یئته‎ری کمپلئت ایمان آپارا

گوزمون یاشلارینی ییغسام اگر داغ دره یه

قورخورام دورمییاسان سئل گله وریان آپارا

بیرقولاخ وئر بو سینیخ گویلومون هرده‌‌ن سه‌سینه

آری‌دیر ایستیری گولده‌ن قورو بیر شان آپارا

هر بولاخدان سو ایچیب دورد دره‌نی چالخالادین

به‌ دییه‌یدین چوبانین نئهره ده آیران آپارا

یاراشیر هئش سنه ای یار اولاسان کوهنورد

قوی گله کتددی موصییب سنی مئهمان آپارا


دیکله‌مه‌نی بوردان دانلودائله








john tushax




آی تیراختورچو یازیخلار، ائشیدین جان گئتددی
نه دئدیز خطرینه ده‌یدیز، نییه مئهمان گئتددی
توشاکین تک باشینا، گئتمه‌سی نیسگیلدی منه
بس نییه سویله‌مه‌دیز ، جان توشاکیم خان گئتددی
او گه‌له‌نده قاناد ایستیردیک اوچاخ گویله‌ره بیز
کور گوزوم یاتمیشیدی بیلمه‌دیم هاچان گئتددی
نه بیله‌یدیم قوناغیم ده‌یمه‌دوشردیر یوخسا
بو قه‌ده‌ر ایریلییه دوزمه‌دی حئیران گئتددی ؟
او قالیبدیر ئوره‌ییمده، هارا گئتسه سئوه‌ره‌م
او بویوک اینسانا باخ، گئتسه‌ده اینسان گئتددی
جان توشاک دئو کیمی اینسان نه سیغاردی بورایا
او نهنگ بیر قایادیر، گئتسه‌ده ایران گئتددی
تبریزیم یاتمیشیدی یئددی یوخو مورگوسونه
تا گوز آشدیخ نه اولوب، تبریزه تهران گئتددی
زونوزون آلماسینین قیرمیزیسین کیم ییه‌جک
گئجه‌نین بیر یاریسی سئوگیلی مئهمان گئتددی


ساقیا! دور بادهوئـر، آچیلدی گول، گلدی باهار،

ابر رحمت ائیلهدی صحرا و باغی لاله زار

ناله چـک بولبولکیمی، دور! رقصه گل دیوانه دار،

مست و مستانهبواسمی سؤیله هر دم آشیکار:

شـــیر یزدان،شاه مردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

بالیغینقارنیندا یونس اولدو چون زار و حزین،

طاقتی طاق اولدوصبری گئتدی اولدو چوخ غمـین

حاضیر اولدو اوامان یانیندا جبریل امین،

سؤیله دی غمدنخیلاص اول، ائیله بو ذکری همین:

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

ماه کنعانـی کهائتـدی رنج زندان بی قرار،

اولدو زنجیرجفادان جیسم پاکی پاره پار

حددن ئوتدو چونکه محنت، تاپمادی بیر غمگسار،

یوز دوتوب درگاهحققه، سؤیله دی بی اختیار

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

حضرت ایوبی چونائتـدی بلای حق نزار،

نیش کرمان ائیلهدی جان ضعیفین زخمدار

چون که تابیقالمادی، گئتـدی الیندن اختیار،

تا که ذکر ائتدیبواسمی، اولدو غمدن رستگار:

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

آدمی شیطانچوائتـدی باغ رضواندان جدا،

بی کس و تنها وسرگردان گزردی هریانا

بیر طرف حوافراقـی، بیرطرف رنج و عنا

عاقبت بو ذکریائتدی، اولدو هیجراندان رها:

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

ایسته دییاندیرسین ابراهیمی تا نمرود دون

منجنیقه قویدو،آتدی نار و نورا سرنگون

تا که دوشدوآتشه، اولدم او مرد ذوفنون

آتشی ائتدیگولوستان، سویله دی بو اسمی چون

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

چون کی خیبرقلعه سینده قالدی عاجیز مصطفی،

نا اومید اولدوکه حاصیل اولماز اولدو مدّعا

گلدی ناگهجبرئیل و گتدی فرمان خدا

سؤیله دی بوذکری تکرار ائت که گلسین مرتضی

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

دشت ارجینده چوائتدی شیر، سلمانی اسیر

عاجیز و بیچارهقالدی، تاپمادی بیر دستگیر

یوز توتوب درگاهحققه آغلادی اول مرد پیر

ظاهر اولدواوندا ناگه شهسوار شیرگیر:

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

چون سلاسیل قلعهسینده اولدو احمد بی مدار،

نازل اولدو پیکرحمان، جبرئیل نامدار

سؤیله دی قویمنجنیقه، آت علیـنی بی قرار

فتح ائدر بیرلحظه ده سؤیله بو اسمی آشیکار:

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

روز اوّلجبرئیلدن تا که حق ائتدی سؤال،

سن نه کیمسین،من کیمم، سؤیله جوابیم اولما لال!

دئدی سن، سن؛ منمنم، اود دوتدویاندی پرّ و بال

ملتجی اولدو بواسمه تاکه رفع اولدو ملال:

شیر یزدان، شاهمردان، حیدر دولدول سوار،

لافَتـی الاعلی،لاسیـف الا ذوالفقار

ای نباتی! مدحشاهی ائیله دائیم آشیکار،

تا که اولسونلارخوارجلر حسددن کور و کار

حاصیل اولدو تامورادین غافیل اولما زینهار


پوخته اولماغاچوخ سفر گه‌ره‌ک

گئت دولانگیلن،خامسن هنوز

پوخته اولماغاچوخ سفر گه‌ره‌ک

مرغ قافیلههمزبان اولـوب

دؤوره وورماغابال و پر گه‌ره‌ک

کوه عشقه گل،گئتمه بی دلیل،

غول دنگ تکدوشـمه چوللره

تا کی سالیکهرهنمون اولا،

خیضـر ره کیمیراهبر گه‌ره‌ک

یوخ یالان دئدیمهرزه سؤیله دیم،

واضحین دئییم،دوغرو سؤیله ییم

حققه عارفیواصیل ائتمگه،

بیر دوداقلاریگول شکر گه‌ره‌ک

زولفی عنبرینخالی نازنین،

غنچه تک دهان،قاشی جان سیتان

شاه گولروخان،ماه بی قرین

نسترن کیـمیسیمبر گه‌ره‌ک

لاله تک أوزو آلیاناق اولا،

تازه گول کیمیتر بوخاق اولا

آغ آیاز أوزوآیدان آغ اولا

قاشلاری اونا همسپر گه‌ره‌ک

همعینان اولامهر و مار ایله

هم زبان اولانور و نار ایله

زولفو بحث ائدهشاهمار ایله

گنج سینه سی پرگؤوهر گه‌ره‌ک

حققه آشـینا،خلقـدن جدا،

ائیله میش اولانفـی ماسوا

ترک ائده بوتونیاردان ادا

اول مسیح تک بیپدر گه‌ره‌ک

قویگیلن قدمدیره لاجرم،

نقش بوتده گورسیرر وحدتی

بو چگونه دنواقیف اولماغا

بیر جنون حق،مرد أر گه‌ره‌ک

آز دانیشگیلن،اولگیلن خمـوش،

ائتمه عالمیسیرر عشقی فاش

بوردا دورماچوخ، گئچ بو ورطه دن

بو مقوله ســؤزمختصر گه‌ره‌ک

منع قیلمایینچوخدا زاهیدی،

عذرو وار اونون،عاشیق اولماییب

او عبث یئره خلقاولونماییب،

باغبانه بیرکلّه خر کرگ

جد و جهد قیل،عارف اول، گؤزوم،

علم عشقدن اولمابی نصیب

جوم بو بحرهبیر، تاپ او گؤوهری

عاشقم دئین ترکسر گه‌ره‌ک

راه پر خطر، بختواژگون،

زولف یار تک شبسیاهگون

ایندی غئیبدنخان چوبانینا

نخل طوردن بیرشرر گه‌ره‌ک

هر خسیسه گلائتـــمه التــجاءِ

اولماز اؤزگه دنحاجتین روا،

مشکول آچماغاشاه لافَتی

عنتر اولدورنشیر نر گه‌ره‌ک

بو جواهیرینیوخدو قیمتی،

آچگیلن گؤزومیاخشی سئیر قیل

هر بیری ده یَرچین خراجینا،

موفته وئرمرم،سیم و زر گه‌ره‌ک

بیر گوزل جوانایسترم، همان

کیم بو سؤزلری ائیلهسین روان،

هاردا دیر دئسینبیر شکر زبان

کیم بو سؤز منهعامی تر گه‌ره‌ک

ساقی! گل منهجام عشقیدن

بیر کرم قیلیباؤیله مست قیل،

تا دئسینله خلقلال اوتورماغا

بو نباتی تکبخته ور گه‌ره‌ک

سید ابوالقاسمنباتی


ساقیگتیر! نه دن؟ اوْ مئیِ خوشگواردن
مئی؟ هانسی مئی؟ اوْ مئی كی یوْخوفرقی ناردن.
گلدی. نَمَه؟ باهار. گئدیبدیر.نَمَه؟ قرار
جان دیر. نئجه؟ نزار. نه‌دن؟ هجرِیاردن.
ائیلردیم آرزو. هارانی؟ طرفِ گلشنی
كؤنلوم ائدردی یاد. هاچاقدان؟باهاردن.
چوْخ - چوْخ خوْشوم گلیر. نَمَه‌یه؟بولبول و گوله
چوْخ - چوْخ بَدیم گلیر. نَمَه‌دن؟قیش و قاردن.
مطرب! بلی، بویور! من اوْلوم بیراَیاغه دور
نئیدیم؟ آپارغمی. نه ایلن؟ چنگ وتاردن.
قوشلار یئنه اوْخور. هارادا؟مرغزارده
ككلیك سسی گلیر. هارادان؟ كوهساردن.



پروانه نین سرگذشتی

سئودا گولونون رایحه سین تازه جه قانمیش
گول- گول قانادیندان آزاجیق شعله ده یانمیش
پروانه نی گوردوم.
سرمیشدیسه یانمیش قانادین تورپاغا یورغون
دوشموشدوسه دیلدن، گئنه ده آتشه وورغون
باخماقداایدی حیرصیله، اولدوز كیمی، گوزلر
اوددان نه گوروبسن، آ زاواللی؟ - دئیه، بیر آن
توتدوم قانادیندان.
ساپدیرمایاراق گوزلرینی بیر دم آلوودان:
- بیگانه سن، ای – سویله دی- افسانه لریمدن
قالدیردیغیم اولده كی پئیمانه لریمدن
احوالیمی بیلسه ایدین ازلدن گر آدیمدان
توتمازدی الین ایندی بو یانمیش قانادیمدان
- عاشیق تانیمیشدیر- دئدیم- آنجاق سنی دونیا
ائتمز سن، آدیندان گورونور، دهرده پروا
اوددان و آلوودان.
اما دئه گوره ك حالیوی، افسانه وی بیر- بیر
قصدین نه دی یانماقدان اود ایچره، اونو بیلدیر؟
- من سویله رم اما- دئدی- ال چك قانادیمدان
لاییق دئییل آزاد اولان انسانلارا زندان:
" دایم منی اوخشاردی آنام كورپه اوشاقكن.
تك لایلاریندان بونو خاطیرلاییرام من:
"آتشله یاراندیق!"
اورتردی عصیرلرجه یئری قاپ- قارا پرده
مطلق او قارانلیقلاری یلدا گئجه لرده
شیمشكلر عجایب سسیله گورلاییب، هردن
اوز اودلو قیلینجیله بیر آنلیقجا یاراركن:
- باخ، گور، بودور آتش- دئیه، سویله ردی آنام، من
فیكره دالیب، آتش دئیه، قاچماق دوشونركن
اوخشاردی و سویله ردی منه قایغیلی گوزله:
تئزدیر، هله گوزله!!
آخشام چاغی بیرگون بوتون عالم قارالاندا
ظلمت قوشو هر بیر طرفه كولگه سالاندا
خلوتده آنام سویله دی:
- دولدون یاشا آرتیق،
كئچمیشدیر او گونلر، بالا، كئچمیشدیر اوشاقلیق
عقلین كسیر آرتیق، قولاغ آس سویله ییم ایندی
قلبیمده كی سیرری:
" بیر آخشام آتان، گوستره رك شمعی اوزاقدان،
- هر وقت- دئدی- كورپم اولار بیر ایگیت آسلان،
سویله، اوسانیب تنگه گتیرسه اونو ظلمت
بیلمه ك دیله ییب سورساكی، بس هاردا حقیقت؟
قوی گئتسین اورا، اوردا حقیقت نه دیر آنلار
گر بیر آتا تك اوندا منیم حق- سعییم وار
گئتسین كی، یئتر نسله بو گئتمكله شرافت
كئچمیش بابالاردان منه چاتمیش بو وصیت…
قورتارجاق آتان اوددو اونو قاپ- قارا پرده،
دونمه دی بیرده.
دوزدور بالا اونلار، دئمیره م بیر داها تكرار
كئچمیش آنالاردان منه قالمیشدیر اینان بو
حق یول بو، حقیقت بو دور، اسرار جهان بو…
ظلمتده بونو سویله یه رك ، ایتدی بیر آندا
گئتدی آنام دا…
×××××
گون كئچدی، زامان كئچدی، قارانلیغدان اوساندیم
شیمشك چاخان آن یاتمیش ایدیم سانكی، اویاندیم
آخشام چاغی، ائتجه ك بالاما من ده وصیت
آتش دئیه گئتدیم.
تاپدیم من اوز آختاردیغیمی اوردا نهایت
هر بیر شئی اینان: شعله، ایشیق، نور، حرارت…
- بیلدیم، دئه- سوآل ائیله یه رك، بیرده دایاندیم:
- قاندین می حقیقت نه دیر آخیر؟
- بلی قاندیم.
لاكین او زامان سیررینی آنجاق اونون آندیم
كیم اودا یاندیم.
چونكی قانادیم اوددا یانان دمده، بیر آنلیق
گوردوم نئجه محو اولدو ایشیقلاردا قارانلیق!!
- یانماقدادا، بیچاره – دئدیم- وارمی حقیقت؟
- یانماقدا حقیقت سنه افسانه دیر البت،
اما منه یوخ، چونكی، قارانلیقدان اوساندیم
اودسوز عومورون قلبه ماحال اولدوغون آندیم،
آتش دئیه گئتدیم و نهایت اودا چاتدیم
ظلمت تورونو نورایله بیر لحظه ده آتدیم
بیر دمده ایشیقلاندی باشیم دا، بدنیم ده.
فیكریمده ن اوزاقلاشمادی اما وطنیمده
ظلمتلره قلبیمده درین نفرت اویاندی
فیكریم او قارانلیقلاری بوغماقدا دایاندی
جومدوم اودا، آچدیم قولومو اودلو هوسله
تا بیر قوجاق آتش گتیریم یوردوما تحفه
رحم ائتمه ییب عصیان آلوو جسمیمی یاخدی
شر قووه لر آت چاپدی قانیم سئل كیمی آخدی
یانماقدادا، عشقیم كیمی، دیلده ن- دیله دوشدوم
قان دالغاسی آتدی بو آزاد ساحیله دوشدوم.
ال چك قانادیمدان، گوروسن بیتدی حكایت.
- الدن سنی سالمیش بو آغیر گون، بو فلاكت
مرهم قویارام، دوز بوگونو – سویله دیم آرام-
قورتارمادی گون، وار یئنه ده آیری بیر آخشام.
- یوخ، یوخ- دئدی- سن آنلامادین قلبیمی، هئیهات!
هر عصره یاراشماز نه او مجنون، نه او فرهاد
هر بیر گونون اوز حوكمو، اوز افسانه سی واردیر
هر آیری اودون، آیری دا پروانه سی واردیر
هر بولبول ایله بیر گول آچیر عشق باغیندا
هر قیز گلین اولمازمی مگر اوز اوتاغیندا؟
آچمیش بو گولون ده دلی- دیوانه سی یم من
ایندی بو اودون، قان بونو، پروانه سی یم من
ال چك قانادیمدان!!
ال چك كی، دوغولموشكن اوزوم فیرتینالاردان
ساكت باخا بیلمه م دلی عمانا كناردان
هر دالغاسی بیر عومره برابر هیجاندیر
هر نعره سی خلق عاشیقینه بیر تازا جاندیر.
باخ كوكره ین عمان نه دئییر اودلو سسینده
مین نغمه سی، مین آتشی وار هر نفسینده
من گرمه لی یم سینه او چیلغین لپه لرده
گول- گول قانادیمدان گره ك اونلار اوپه لرده
چارپیشماسا قول اوردا، پولاد تك سوواریلماز
شیمشك كیمی قول اولماسا، ظلمت كی یاریلماز
- اوددور او، یاخیب وارلیغیوی یاندیراجاق دیر!
- یاندیرماغینا جاهیل اونون كورپه اوشاقدیر.
اوددا یاناراق، ظلمتی بوغماق دیله رم من
آل شعله اولوب، عرشه اوجالماق دیله رم من.
اوددان و آلوودان دوغولوبسوز اوزونوزده
واردیر هله ده اودلو قیغیلجیم گوزونوزده
اوددان بو ساغیندیرمازا بیلمه م نه سبب وار؟
- آلقیشلامیش آتشلری پئیوسته ازلدن
اوددان دوغولانلار.
آلقیش دئییرم من ده او وولقانلارا قلبا
وولقان گوجونه قورموش الیم گوللو گولوستان
قوی سن كیمی اود یاورولاری فیض آلا اوندان
- قورموشدور الین بیر تازا گوار ، بو دوزگون
غواص تك اونلار كی، و لاكین دور آرارلار
گولشن دئییل، سهو ائتمه سم، عمانه وارارلار!!
- بیر آرزو دور هر شخصه حیاتین دادین آلماق
- لذت! نه گوزه ل سوز! بونا شك ائتمیره م ، آنجاق
فرض ائت بورادا خیضر قدر اولدو حیاتیم
هر فیرتینادان، فرض ائیله یك، اولدو نجاتیم
عومروم كئچه جكدیر، توتالیم، هر یئنی گونده
مین تویدا، دویونده.
آخیر منی بیر گون اوداجاقدیر قارا تورپاق
بس اوندا وطن قلبینه باتمیش قارا جایناق؟!
بس وارلیغیمین، منلیگیمین خالیقی ائللر؟!
بس گنج اولاراق چیمدیگیم افسانه لی گوللر؟!
روحون، كونولون، حسلرین دایه سی گوللر؟!
بس اوندا سویون ایچدیگیم او گوزگو بولاقلار؟!
پئیوسته بولودلا اوپوشن نازلی او داغلار؟!‍‍‍‍‍‍
یوز بار وئره ن هر شاخه ده جنت كیمی باغلار؟!
چوللر‍،دره لر،یام- یاشیل اطلسلی یاماجلار؟
قاققیلداشاراق گویده سوزه ن نازلی توراجلار؟
آزادلیق اوچون چارپیشان ائل؟ قان توكه ن انسان؟!
ترك ائتدیگیم آل قانا بویانمیش اولو مئیدان؟!
زحمت آناسیندان مدنیت دوغورانلار؟!
بس وارلیغیمی قانلی ترایله یوغورانلار؟
بس اوندا حالال سود كی،اوشاقلیقدا دوشونده ن
امدیم آنامین من؟!
بس بونلارا بورجوم؟!
بس اوندا وصیت؟ اونودولسون مو وصیت؟!
ترك ائتسه م اگر،مین كره نفرت منه نفرت
یوخ،یوخ،منه گواردا پئیمانه گركمز
شهلا، جان آلان نرگس مستانه گركمز
دلبر دوداغیندان امره ك مست اولوب اولمه ك
من ایسته مم، آللاهی سئورسن، بوراخ، ال چك
دایم تازالیقلار  گونونون ایلك ایشیغیندا
چی ك و ایسینمه ك دیله ین تشنه بو كونلوم
ائل آرزوسو عمانینی بیر دمده، بیر آندا
كوثر دئیه، ساغر كیمی، ایچمه ك دیله ییر، قان!
ال چك قانادیمدان!!


 

گئجه آی چیخمیشیدی 

 

منیدیم بیرده او کئچمیش کوچه‌لر

 

بیرده تمام خاطیره‌لر منله برابر

 

گینه غملر اورگیمده قالانیردی

 

گینه سنلن او کئچن خاطیره‌لر یاده دوشوردو

 

او گؤزل خاطیره لر آیدینا گلدیکجه گؤزومده

 

آلیشیب اوددا یانیردیم

 

دانیشیردیم آییلا ، اولدوزایله ، چایلا ، چمنله

 

آی او گونلر کی گزیردیک بو داریش کوچه ده سنله

 

آیاغیم کوچه یه چاتدیقجا اورک دردینی دئشدی

 

اوتوروب سئیر ائله دیم خاطیره لرده ؛

 

گؤزیاشیم خاطیره لر تابلوسینا باخدی تؤکولدو

 

سئل کیمی آخدی تؤکولدو

 

او گؤزل گونلریمیز یادیما دوشدو

 

سنی آختاردی گؤزوم پنجره لرده

 

سونرا ایتگین ایتیرنلر کیمی قاشدی

 

او زامان سن دولانان یئرلره باخدی

 

آمما بوش یئرله ساتاشدی

 

یئنه غم کاسه سی کؤنلومده جالاندی 

 

یئنه کؤنلوم یارالاندی

 

نه گؤزل گونلریمیز سنله واریدی او صفالی کوچه ده

 

حیف او سئودا ، او محبت بئله نیسگیللی قورتولدو

 

نئجه تئز عشقیمیزین یاسی دوتولدو

 

نئجه تئز خوش گونون عومرو سونا گلدی

 

نه بیلیردیک؟ بئله دووران دؤنه‌جکمیش

 

نه بیلیردیک؟ کی بوتون آرزولار ایمکان اولا بیلمز

 

نه بیلیردیک؟ یانار اودلار سؤنه جکمیش

 

حیف اولدو، او گؤزل خاطیره لر دؤندو غم اولدو

 

نه گؤزل فیکرو خیالیله یاشاردیق

 

گله جک گونلریمیزدن سؤز آچاندا

 

بوروشوردوک گولیله ، چایلا ، چمنله  

 

آرزولارلا قاریشاردیق ، ساواشاردیق ، باریشاردیق

 

نه گؤزل دیر بیری نین کؤنلونو آلماق

 

قولونو سئوگیلینین بوینونا سالماق

 

سارماشیقلار کیمی شوقیله ساریشماق نه گؤزل دیر

 

هردن هردن اوتوروب فیکره دولاندا

 

او عزیز خاطیره لر یاده دوشرلر

 

گؤزو یاشلی یاغاجاق بارلی بولودلار کیمی دوللام

 

دییه رم هئچ گؤره سن بیر دوشه رم یادینا منده

 

گول آچار سنله کئچن گونلریمین یادی سینمده

 

شوقیدن گوللریم ایستر کی آچیلسین

 

آچمامیشدان ولی سوللام

 

نه دئییم کی منه گول وئرمه لرین یاده دوشنده ده لی اوللام

 

اوتوروب آغلاشارام خاطیره لر له

 

نئیله مک سن بئله سئودین

 

منده سن سیز یاشارام خاطیره لرله

 

من دئییردیم کی محبت گولونون رنگی سولانماز

 

نه بیلیردیم کی سولارمیش 

 

نه بیلیردیم کی فلک بئیله قویارمیش

 

 منی سن سیز سنی من سیز

 

خسته کؤنلوم گینه سن سیز نئجه حسرتلی سیزیلدار

 

کاش بیلیدین بو سینیق سازدا نه لر وار

 

آمما سن هاردان بیلرسن

 

بیر مثل واردی  دئیه رلر کی اورک یانسا گؤز آغلار

 

سنین آمما اورگین وارسادا داشداندی ، دمیردندی نه داشدان

 

کیم گؤروب؟ گول گویه‌ره سولموش آغاجدان

 

بسله میشدیم سنه بیر شانلی محبت

 

 کؤنلومون آیناسی آمما داشا گلدی

 

شوشه تک پول پول اولوب دوشدو داغیلدی

 

باشلادی سولماغا گول‌لر

 

بختیمین ترلانی دا اوچدو باغیمدان 

 

کؤچه‌ری قوشلاریله گئتدی قوتولدو

 

بیلمه دیم؟ هاردا دوتولدو

 

ائله بیر اینجه کؤنول صاحیبی آنجاق کی من ایدیم

 

ائله بیر قاینار اورک کی اؤزو سیندی

 

 سنی سیندیرماق اوچون اولمادی مئیلی

 

سنده سئودین قالا یالقوز ـ قالا حسرتلی گیلئی لی

 

نه بیلیردیم؟ بئله سئومک ده اولارمیش

 

نه بیلیردیم ؟ کی محبت گولونون رنگی سولارمیش

 

نه ببیلیردیم ؟ نه بیلیردیم ؟


یونس امره عارفیو شاعری انسان دوست است که انسان را فراتر از مذهب می‌بیند.  او می‌گوید:

بیر کئز(دفعه) گؤنول ییخدینایسه (اگر)

بو قیلدیغین ناماز دئییل

اگر یک بار دل شکستی نمازتقبول نیست. او زاده آزربایجان است شهر خوی که این را ازیک بیت شعرش می‌توان نتیجهگرفت:

یئتیشدی فصلی یونسین

ملکدی نسلی یونسین

خوی‌داندیر اصلی یونسین

تاپدوقونا فرماندادیر

 گویا او زاده روستای دیزه خوی، فرزند خان آن دهاست. سال تولد یونس 636 هجری است صد سال بزرگتر از حافظ شیراز. او برای تحصیل بهبغداد میرود و تقریبا هم سن سعدی (تولد 610) است. او به عنوان قاضی و فرماندارناللیخان آنادولو میرود. آنجا بود که با تاپدوغ امره آشنا می‌شود و انقلاب روحی دراو به وقوع می‌پیوندد. او زندگی مرفه را رها می‌کند و به خانقاه می‌پیوندد. سالهافقط در خانقاه هیزم شکنی میکرده. ولی عده ای او را امی و بیسواد و یا لااقل کمسوادمی‌دانند هرچند باتوجه کتابهایش دور از ذهن می‌نماید.

نه الیف اوخودوم نه جیم،

وارلیغیندادیر گله‌جه‌گیم،

بیلمیه یوز مین منجّم،

طالعیماولدوزدان گلیر!

 از سرودههایش معلوم است که یونس امره به فلسفه و منطق و عرفان و کلام تسلط داشته

دؤرد کتابین معناسین،

اوخودوم حاصل ائتدیم.

عشقه گلینجک گؤردوم

بیراوزون هجا ایمیش

منیم کیمی مجرم قول،

بیر داها ایستیه بول.

دیلیمده علم اصول

دیلگیمی دنیا سئور!

یونس امره اولین شاعریاست که به زبان معاصر اوغوزهای آناتولی و آزربایجان که در آن زمان فرق زیادی نداشتشعر می‌سراید. برخلاف دیگر عرفای آن زمان مثلا مولانا او تصمیم می‌گیرد افکارش رابه زبان مردمی بگوید که نه فارسی می‌دانستند و نه عربی. یونس امره در آزربایجان حتی در زادگاهش خوی در بین ادبیاتچی‌ها! کاملاناشناخته است هرچند آشیخها او را خوب می‌شناسند. آشیغی می‌گفت موسیقی "خویامراهی‌سی هاواسی" مربوط به یونس امره است. برعکس در شمال آزربایجان و ترکیهاو را معمار زبان تورکی معاصر آزربایجان و تورکیه همانند سعدی برای پارسیان می‌دانند.هرکس موسیقی اصیل ترکیه گوش دهد به کرات نام یونس اره به گوشش می‌خورد.   قبل از یونسامره شاعری به نام حسن اوغلو بوده که به زبان ترکی معاصر آزربایجان و تورکیه می‌سرودهکه متاسفانه به جز چند غزل و قصیده کوتاه چیزی در دست نیست. پایه اشعار یونس امره ادبیاتغنی شفاهی تورکان اوغوز و اوزانها (آشیخها) قرار دارد. هرچند یونس امره به فارسی وعربی که آن زمان به ترتیب زبان بزم و زبان علم بود مسلط بوده ولی اشعار کمی به ایندو زبان دارد. افکار او خیلی شبیه بوداست. او اعتقاد به جهان کروی داشت تا خطی.یعنی اعتقاد داشت روح می‌تواند دوباره در انسانهای دیگر حلول کند به قول خودش دونْ‌بادونْ». او هرگز سوارچارپایی نمی‌شد و همیشهپیاده می‌رفت. ]شاید حیوانها را هم صاحب روح می‌دانست[.

یونس امره افکار حاج بکتاشولی، اخی ائورن، تاپدیق امره و گئییکلی حسن ، شیخعطارین و پیر تورکستان» یعنی  خواجه احمد یسوی را تبلیغ می‌کرد وفکر وحدت وجود» را از مولانا جلال الدین رومی به ارث برده بود.

او شیعه دوازده امامی است که هیچ مشکلی باخلفای راشدین ندارد. از زمان صفویان مسلمانان به شدت دوقطبی شدند و ناسزا گفتن بهخلفای راشدین باب شد.

ابوبکر و عمردن اولولاری

علیّ مرتضی عثمان منیمدیر.

حسن‌دیر جسمیم ایچره نور ایمان،

حسین  صاحب‌العرفان منیمدیر.

کیم آلار بو توپو چوگانیمیزدان

توپ اوران میداندا چوگان منیمدیر

 

نهایتا اینکه او اعتقاد داشت پادشاهان  و سلسله ها یکی پس از دیگری خواهند رفت و چیزیکه خواهد ماند عرفان و حقیقت است. او از ت دوری کرد و اعتقاد داشت عرفان نبایددر ت دخالت کند. ولی سالها بعد عرفان اردبیلی ها و صفویان و قبل از آن عرفانامیر تیمور در ت دخالت کرد و خیلی از اندوخته های عارفان را بر باد داد.

 

مصیب قنبرزاده

 


شاعر و متصوف بزرگ ترك، "شیخ عزالدیناسفراینی خراسانی" متخلص به "حسن اوغلو" در تذكره های قدیمی و نیزتاریخ ادبیات تركی از موقعیتی استثنایی برخوردار است. او به عنوان پیشگام و یكی ازمهمترین شعرایی كه به زبان تركی آزربایجانی سروده اند پذیرفته شده است.
 
تاریخ ادبیات تركی دیوانی در خراسان، ایران،آزربایجان و تركیه همه با اشعار شعرای ترك خراسان شروع میشود. اولین شعرای تركیگوی ادبیات دیوانی در آزربایجان حسن اوغلو و در آنادولو خواجه دخانی هر دو ازتركهای خراسان میباشند. موقعیت این دو در ادبیات تركی بسان موقعیت حنظله بادغیسی وابوشكور بلخی نخستین شاعران دری-فارسی سرا (از افغانستان امروزی) است.
 
حسن اوغلو اسفراینی، متولد شهر ترك نشین اسفرایندر خراسان در قرن ١٣ میلادی (اواخر قرن ٧ هجری) بوده و از تركان خراسان است. اینصوفی حروفی كه شرح حال او در تذكره الشعرای دولتشاه سمرقندی آمده، به سال ١٢٦٠میلادی فوت نموده است. (بانی دین - مذهب آزربایجانی حروفی، "فضل الله نعیمیتبریزی" است). حسن اوغلو در عالم طریقت مرید "شیخ جمال الدین ذاكر"حروفی بود. این خود نشان میدهد كه محتملا او در سالهای پایانی قرن ١٢ میلادی بدنیاآمده است.
حسن اوغلو دارای دیوان شعری بهزبانهای تركی و فارسی بوده كه به روزگار ما نرسیده است. امروزه از سروده های ویتنها سه غزل تركی و یك شعر فارسی در دست است. از اینها دو غزل، توسط تذكره نویسهایقپچاقی حفظ شده است. برخی قطعات تركی در "تذكره عاشق چلبی" نیز به وی نسبتداده شده اند. وی در اشعار تركی خویش مخلص "حسن اوغلو" و در اشعار فارسی"پور حسن" را بكار برده است. از آنجاییكه زبان شعری وی روان، با صلابت ومتكامل است گمان نمیرود كه این سروده ها نخستین نمونه و تجربه های شعری در زبانتركی باشند. با اینهمه به سبب آنكه فعلا آثار قدیمیتری به زبان ادبی تركیآزربایجان در دست نیست، سروده های حسن اوغلو به عنوان نخستین نمونه های زبان ادبیو نظم تركی آزربایجان و خود وی نیز به عنوان نخستین شاعری كه به این زبان شعرسروده است پذیرفته میشود.
 
اشعار حسن اوغلو در خاورمیانه حتی شمال آفریقاشناخته شده و بسیار رایج بوده است. غزلهای او در مدت كمی در بین تركان آزربایجان،آناتولی و مصر محبوبیت یافته و شعرایی مانند "سیف سرایی" شاعر قپچاقیدربار دولت تركی مملوك مصر در قرن ١٤ میلادی و "احمد داعی" در قرن ١٥میلادی در آناتولی بر آنها نظیره نوشته اند.
 
اسفراین امروز: تركها كه بزرگترین گروه ملی درشمال استان خراسان را تشكیل میدهند در این ناحیه در شهرها و روستاهای تماما تركنشین و یا آمیخته با دیگر گروههای ملی زندگی میكنند. اسفراین نیز یكی از شهرهایشمال خراسان است كه علی رغم همسان سازی و فارس سازی گسترده تركان این خطه، اكنوننیز اقلا یك سوم از جمعیتش را تركها تشكیل میدهند (دو سوم بقیه را كردها و فارسهاتشكیل میدهند). معمول است كه لهجه تركهای این نواحی كه بیشتر در اسفراین، صفی آبادو بام و سكونت دارند در یك زیرگروه و با نام "جنوب-غربی" لهجه های"تركی خراسانی" نامیده شوند. تركی خراسانی و تركی آزربایجانی امروزه دوگروه لهجه های عمده زبان تركی در ایران را تشكیل میدهند.
 
بسیار بجا خواهد بود كه هنرمندان و خادمینفرهنگی و ادبی تركهای ساكن در ایران، بویژه تركهای ساكن در خراسان و آزربایجان،حتی دولتین ایران و آزربایجان، برای گرامیداشت حسن اوغلو و یادبود خدمت وی بهزبان، ادبیات و فرهنگ ملی تركی، آزربایجان و ایران، همه ساله مراسم یادبودی برگزارویا حتی مجتمع-انجمنی در شهر اسفراین بنام وی تاسیس نمایند. برپا ساختن تندیس ویدر اسفراین و یا حتی تخصیص روزی به نام وی جهت روز ملی شعر تركی نیز میتوانداندیشیده شود.
 
در زیر سه نخستین غزل به زبان تركی آزربایجان،یادگار حسن اوغلو تقدیم میشود:


شاعر و متصوف بزرگ ترك،"شیخ عزالدین اسفراینی خراسانی" متخلص به "حسن اوغلو"  اولین غزل به زبان تورکیآزربایجان سال 600 قمری
نئجه­ سین؟ گل ائی اوزو آغیممنیم!Necəsingəl ey üzü ğım mənim
سن اریتدین اودلارا یاغیممنیم.Sənəritdin odlara yğım mənim
آند ایچه‌ره‌م، سنده‌ن آرتیقسئومه‌یه‌م،Andiçərəm səndən artıq sevməyəm
سنین ایله خوش گئچه‌ر چاغیممنیم.Səninilə xoş geçər çğım mənim
حوسن ایچینده سنه مانه‌نداولمایا،Hüsiçində sənə mnənd olmaya
اصلی اوجا، كؤنلو آلچاغیممنیم.Əsliuca könlü alçğım mənim
آل الیمی اره‌ییم مقصودوماAl əlimi ərəyim məqsuduma
قویما اوره‌كده یانا داغیممنیم.Qoymaürəkdə yana dğım mənim
سن رقیبه سیررینی فاش ائیله‌دین،Sən rəqibə sirrini fşeylədin
اونون ایله اولدو شیلتاغیممنیم.Onunilə oldu şıltğım mənim
قیشلادیم قاپیندا ایتله‌رینایلهQışladımqapında itlərin ilə
اولدو كویون ایشده یایلاغیممنیم.Oldukuyun iştə yaylğım mənim
من اؤلوجه‌ك یولونا گؤمونمنی،Mənölücək yoluna gömün məni
باخا دورسون یارا تورپاغیممنیم.Baxadursun yara torpğım məni
تورپاغیمدان بیته حسره‌تلهآغاجTorpağımdanbitə həsrətlə ağac
قیلا زاری جومله یارپاغیممنیم.Qılazri cümlə yarpğım mənim
بو حسه‌ن اوغلو سنین بنده‌ندورور،BuHəsənoğlu sənin bəndən durur
اونو رد ائتمه! ائی اوزوآغیم منیم.Onurədd etmə ey üzü ğım mənim


یامان گونده بیزی قاداش تانیسیز

بولگوده باجیدان اسگیح سانیرسیز

حق اوسده اوتوروب حق دانیرسیز

بونجه یولداشلیخ نیجه قارداشلیخ؟؟؟؟؟

سینخ كشتیه بیز لنگر اولدوخ

هركیم سیزی یوگوردی بز سنگر اولدوخ

بیز كاج بیز گالخان بیز سنگر اولدوخ

بع بونجه گارداشلیخ نجه یولداشلیخ؟؟؟؟

اندی مجلس دریاچه اورما حكم قتل صادیر الیبدی

هر كس كی بیطرفدی فاسداندا بی شرفدی

داغلا گوی گوج آلاخ بیز دلیلردن باجاراخ اجنویلردن

دانلود کتاب دیوان لغات الترک کاشغری ترجمه فارسی دکتر محمدحسین صدیق

بوردان دانلود ایله:  دیوان لغات الترک کاشغری صدیق 

مخرزن لغات 

Ağla gözüm ağla gülmezem gayri
Ağla gözüm ağla gülmezem gayri
Gönül dosta gider gelmezem gayri
Ne gam bunda bana bin kez ölsem
Orda ölüm olmaz ölmezem gayri
Yansın canım yansın aşkın oduna
Aksın kanlı yaşım silmezem gayri
Beni irşad eden mürşid-i kamil
Yeter ben el daha almazam gayri
Varlığım yokluğa değişmişim ben
Bu gün cana başa kalmazam gayri
Fenadan bakiye göç eder olduk
Yöneldim sol yola dönmezem gayri
Muhabbet bahrinin gavvası oldum
Gerekmez ceyhun'a dalmazam gayri
Dilerim fazlından ayrılmıyasın
Tanrı'm senden özge sevmezem gayri
Söyle aşık dilinden bunu YUNUS
Eğer aşık isem ölmezem gayri
آغلا گؤزوم آغلا گولمه‌زه‌م قایری (داها)
آغلا گؤزوم آغلا گولمه‌زه‌م قایری (داها)
گؤنول دوستا گیدئر گه‌لمه‌زه‌م قایری (داها)
نه غم بوندا منه مین که‌ز(دفعه) اؤلسه‌م
 اوردا اؤلوم اولمازاؤلمه‌ز‌م قایری (داها)
 یانسین جانیمیانسین آشکین اودونا
آکسین کانلی یاشیم سیلمه‌زه‌م قایری (داها)
مه‌نی ارشاد ائد‌ه‌ن مرشد کامیل
یئته‌ر مه‌ن اَل داها آلمازام قایری (داها)
وارلیغیم یوخلوغا دئییشمیشیم مه‌ن
بو گون جانا باشا قالمازام قایری (داها)
فنادان باقی‌یه کؤچ ائدَر اولدوخ
یؤنَلدیم سول(دوز) یولا دؤنمه‌زه‌م قایری (داها)
محبت بحرینین غواصی اولدوم
گه‌رَکمه‌ز جئیهون'آ دالمازام قایری (داها)
دیله‌ریم فضل‌ینده‌ن آیریلمییاسین
تانری'م سئنده‌ن اؤزگه سئومه‌زه‌م قایری (داها)
سؤیله عاشیق دیلینده‌ن بونو یونوس
اگر عاشیق ایسه‌م اؤلمه‌زه‌م قایری (داها)


من درویشم – دئیه، کؤکسون گررسن،
حقی ذکر ائتمه یه دیلین وارمی دیر؟
کندینی گؤرسنه ائلده آپارسان!
حالین حال ائتمه یه حالین وارمی دیر؟
بیر گون بالیق کیمی آبا سارارلر،
مورشیددن، رهبردن خبر سورارلر،
توستو یاخیب گوشه-گوشه آراپلپ،
من آرییام، دئرسن، بالین وارمی دیر؟
دردلی اولمایان لر، درده یانارمی؟
صادق درویش ایقرارین دان دؤنپمی؟
هر بیر اوچان، گول دالینا قونارمی؟
من بولبولم دئرسن، گولون وارمی دیر؟
شاه ختای، سنین دردین دئشیلمز،
دردی اولمایان لر درده توش اولماز،
مورشیدسیز، رهبرسیز یول لر آچیلماز،
مورشید اتیینده علین وارمی دیر؟
* * *
گلیب اخلص ایله یول گئده نین،
زرره جه کؤنلونده گومان گپکمز،
سیل-سوپور قلبینی، ائوین پاک ائیله،
مؤم ینین آیناسی دومان گرکمز.
موساهیب، مورببی یولدا بیر کیشی،
دیلی سؤی لر، اما دئگیل دیر ایشی،
چونکی باش ائتمزسن توتدوبون ایشی،
ار یوکو گؤوهردیر، سامان گرکمز…
جان ختایم آیدیر: دوشوردون درده


 

 

گلمیشم نازلی هیلال اؤلکه‌سینه
فکرتین اینجه خیال ا
ؤلکه‌سینه
آکفین مارشی یاشاردیپ گوزومو
باخیرام "یحیی کمال " ا
ؤلکه‌سینه

اودور ایسلام اوجاغی تورکیه‌دیر
بیر موصللاسی ایاصوفیادیر
بوردا رومی گیبی عاریف‌لر وار
صوفی‌لر عابیده‌سی قونیادیر

گؤرونور پرده‌سین آچدیقجا خیال
باشدا فیکرت‌له دوروپ یحیی کمال
سون ادیب‌لر صفی‌دیر، باخ نه جمال
شهریار دان نه آغیــر ایستیقبال

بیر هیلال پارلیاراق اولدو گونش
بیر ساچاقلی گونش، ایحلام آدلی
قول قانات آچری گئنیش بیر مولکه
امپراتوری تورکان آدلی

دنیزی قالدیریپ آلمیش بئلینه
سانکی سیمرغ خیالیم اوجالیر
لاکن اولدوق‌دا داها مست جمال
تییرَییر حملینی ائدیکده جالیر

باخیشیم قول قانات آچدیقجا اوچور
گوز دییر قوی هله باخدیقجا باخیم
بو افقلرده سئوینجک قاریشیپ
شفقین آرخینا آخدیقجا آخیم

دئییرَم عاکف‌ایله گاه جوماییم
افقون جیلویه ماوییت‌اینه
گاه آتام‌دان قول آلیپ یوکسه‌له‌لیم
باخاییم فکرتین حوریـیـت‌اینه

طومار آچدیقجا خیال فیلم‌لری
جالانیر بوردا آغیر بیر تاریخ
توزلی، قانلی، بوغوق توفانلار
سانکی گؤزلَر دومان ایچره مرریخ

هر یئرین توپراغی بیر شئی بَسلَر
بورا دا دوغروسو قئیرت کانی‌دیر
بوردا داشدان چوق ایگیت لرسوموگو
چشمه‌دن بوللو شهیدلر قانی‌دیر

گورورم فاتح‌ی ائتمکده هجوم
اوخونوپ فاتحه‌ی دولت روم
شانلی داغلار اوجالیق‌لار گورورم
یینه بیر چوق دره‌لر، چوق اوچوروم

گورورم بیر ابدی عزت و شان
گله‌جک فخری اولان بیر گئچه‌جک
یوق بو میللت، بو حقیقت اؤلمز
چاتاجاق خضرینه، جامین ایچه‌جک

دوزولوپ سانکی بو بالکن‌لاردا
گینه شاهلار تاجی، بَی‌لَر فَسی‌دیر(قدیمی تورک بؤرکو)
قولاق آسسان بو افق‌لرده هنوز
پاشالار نعره‌سی عسکر سَسی‌دیر

او گؤزللَر گؤزلی ایستانبول
او دنیزلر قیزی، دریا گلینی
سانکی دریا چیچگی، نیلوفر
قول آچیپ، ساحیله آتمیش الینی

بوردا سون بیر مدنیت یارانیپ
نه بنالر یاپیلیپ، ال‌لَر وار
نه جلالت، نه صلابت عَلَمی
آتا تورک لر گیبی هیکللر وار

شرق و غربی مدنیت قاووشوپ
بیر اصیل نسلی بو توپراقدا دوغور
معرفتدن قول آلیپ عزت نفس
جهلی، فقری دوغولان یئرده بوغور

قوربت احساس ائیله مم من بوردا
سانکی اوز دوغما دیاریم دی منیم
نرده واردی قارینداشلاریمیز
آنا یوردومدی، حصاریمدی منیم

من ده آذر بالاسی تورک اوغلو
قوناقام دوغما قارینداشلاریما
دئمیشم آیری دوشن لشکریمی
گئدَییم وصل ائدَییم باشلاریما

دیلی دینی، قانی بیر قارداشیدیق
سوزو بیر دینله سه آغلار تاریخ
ایشده محکوم ائده رک باشچیلاری
قارا میللت لری داغلار تاریخ

بیز ده سیز تک دینه لاقید اولالی
گیتدی یئرلر بیزه گویلَر قالدی
شققه‌لَندیک هره بیر تایدا دوشوپ
بیر کسیک باش گیبی سویلر قالدی

گل سیخاق بیر کره قارداشلیق اَلین
لعن ائدَک ناخلف ایسلاف‌ایمیزا
بونو نادیر، او واقیت دویموشدی
قوی محبت قالا اَخلاف‌ایمیزا

اوبالار شاعیری‌یَم دردیمیزی
دویورام، چوق دا درین دویقودو بو
باش توتا، توتمایا ، اوز دویغوملا
اویورام چوق‌دا شیرین اویقودو بو


گؤروم آی نازلی هیلالیم سانجاق
پارلاسین گئت‌گئده بو سؤنمز اوجاق
دئمیرم بیز قول ائدک دونیانی
دونیا آرتیق بیزی اینسان ساناجاق

  

آتاتورک هئیکلینه گؤز تیکَرَک

بیردَن آلقیشلاییرام ژن تورکی

گؤز اؤنونده نه تناسب بیلمَم

بیرده تصویر ائدیرَم ژاندارکی

 


حُسن رُخسارین، کیم اؤلدو جان و دل حیران اونا،

وعدهٔ دوُر ِ قمرنى تاپشیریر دوران اوْنا. ‎‎‌

چون سنین حُسنین مثالِ یوسفِ کنعان دیر،

یوزینى هر کیم کى گؤرمز یؤخ‌دورور ایمان اوْنا

آتش ِ عشقینده اى خونخواره گؤزلو دلبریم،

اؤیله یانمیشدیر بوباغریم، یؤخ دورور درمان اوْنا.

گول یاناغین دلبرا، بس تازه‌تردیر هر زمان

قانلى یاشیمدان تؤکر هردم گؤزوم باران اوْنا.

ظلمتِ زلفونده کؤنلو بو ختایی» خسته‌نین

خضره بَنْزَر کیم، گؤرونمز چشمهٔ حیوان اوْنا

            

اى پرى، حُسنین سنین ماهِ منوّر گؤرموشم،

اُول یوز اوسته ابرتک زلفون معنبر گؤر موشم.

گرچى م بیر اوْلور اهلِ جهاندا، اى صنم

فرقتینین هر گونون من رازِ م گورموشم.

بسکى بولبول تک جهاندا عشق ایلن فریاد ائدَ‌م،

عارضین باغِ گولون چون ورد ِ احمر گؤرموشم

بس منیم مُلک جهاندا طالعیم فیروز اوْ‎‎‌‌‌لا،

تا سنین یوزون کیمى بیر سعد اکبر گؤرموشم.

بو ختایی» نین مقامى آستانیندیر مدام

چون سنى شاهِ کَرم اؤزومنى قنبر گؤرموشم


تورک ادبیات و اینجه صنعتی, [22.12.20 01:00]
شعر فارسی #استادشهریار با عنوان #سفرخیالی‌به‌تورکیه

ارض روم است و همان گردنه دستانی
که کرم در پی اصلی شد از این راهگذر

کرم اینجاست که جنگیده به برف و بوران
یا علی گفته و برتافته چنگال خطر

(آشیق) این گفته و از کودکی‌ام در یاد است
زان زمان درس غم عشق تور دارم ازبر

وین یکی عرصه سرسبز دیار بکراست
نام او خاطره انگیز ابوبکر و عمر

او به فواره عرفان و تصوف که هنوز
موج فکر از فورانش به فلک ساید سر

سرصف رایت تورکیه به دوش توفیق
وندر او ماه نوی غیرت مهر خاور

مارش ملی به لب عاکف و خلقی خاموش
همه با گریه شوقیم و به مژگان تر

نغمه مارش به پایان شد و یحیای کمال
خیر مقدم زد و بشکافت شکاف معبر

ویژه از داهیه تورک، ‌#آتاتورک فقید
آنچه پیکر؛ همه از شور وشهامت مظهر

برسر تربت پاکش شدم و زد به مشام
باز از آن رشگ گلم نکهت مشک و عنبر

یاد می‌آیدم از صحبت دکتر (هیات)
کو عزیزی است مرا یار و صادقی سرور

ملتی صورت اروپایی و سیرت شرقی
شرق و غرب است که آمیخته با یکدیگر

#ترک را صدق وصفایی دگر است
که نظیرش نتوان یافت در اقوام دگر

قهرمانان برازنده و کشتی گیران
که ز پنجه بمانند به شیرانی نر

مردها خوش سر و سیما و قوی الجثه
بانوان خوش قد وبالا و صبیح المنظر

حد اعلای ظرافت که در این صورتهاست
نقش چینی زده گویا قلم صورت‌گر

آری این نقطه بود مرکز ثقل عرفان
قلعه معرفتی زروه معراج بشر

گویی از گودی امواج کبود دریا
سرکشیده است و پرافشانده یکی نیلوفر

وین یکی آنکارا پایتخت نوین #ژن_ترک
با بناهای نوآیین و نگارین کروفر

کشوری ملت همکیش و جوار ایران
مهد مردانگی و مظهر فیروزی و فر

حامل پرچم اسلام در اعصار و قرون
خازن گنج اساطیرو تواریخ و سیر

برسرش رایت چون شهپر شاهین هلال
چه هلالی که بود آیت داس و خنجر

فی‌المثل #لهجه ترکیه بود شهدی ناب
گر بود #آذری ما به مثل #قندوشکر

هریکی کهنه کتابی است که هر صفحه آن
باتو صد قرن خبر باشد و صد عصر اثر

همچنان ملت #تورکیه و ایران یارب
تاابد الفتشان الفت جان یا دو جگر

مهربان کوه و در ودشت به من پنداری
میخزم در بغل مادر و دامان پدر

من یکی قطره و امواج محبت دریا
چه کند قطره، که دریا نرود خود به هدر

آخرین جستجو ها

خوشا مرغی چشم استاد ... کاریکلماتور متین یحیی زاده پایگاه اطلاع رسانی استاد نیل پززاده دیجی رایانه دانلود فیلم جدید با لینک مستقیم علیرضا رضاقلیخانی Joyce's info nolepider دستهای آسمانی